Er is weinig zo veelzijdig als een aardappel. Gepoft, gekookt of gegrild. Als klassieke aardappel met jus of zelfgemaakte patat. Toch heeft de gewone aardappel plaats moeten maken voor de zoete variant. Die zie je ineens óveral. Als superfood op internet, in hippe recepten en op de menukaart van de meeste restaurants. Veel mensen gebruiken de zoete aardappel in plaats van de gewone aardappel, omdat ze denken dat dit een gezondere keuze is. Maar is dat eigenlijk wel zo? Ik ga het je in dit artikel uitleggen.
Imago van de normale aardappel
Tegenwoordig zie ik dat veel mensen denken dat aardappels erg ongezond zijn. Ze stoppen met het eten van aardappels, omdat er veel koolhydraten in zitten. Ik sta hier als voedingsdeskundige totaal niet achter en zou een koolhydraatarm dieet nooit aanraden. Je lichaam heeft simpelweg koolhydraten nodig om te functioneren. Het stoppen met eten van aardappels vind ik dus echt zonde, want voor de gemiddelde mens is de aardappel een gezond product.
De zoete aardappel
We weten allemaal wel hoe een gewone aardappel eruitziet en hoe deze smaakt, maar de zoete variant blijft minder bekend. Een zoete aardappel wordt ook wel een bataat genoemd. Je hebt zoete aardappelen met een witte kleur, maar ze zijn er ook met een oranje binnenkant. Net als de gewone aardappel, groeit de zoete aardappel onder de grond, als verdikte wortel van een plant. Maar dat geeft nog geen antwoord op de vraag of zoete aardappel gezonder is dan de normale aardappel. Hieronder zal ik je daar meer informatie over geven. Om de voedingswaarde van de twee verschillende soorten aardappel te kunnen vergelijken, gebruik ik de NEVO-tabel, oftewel het Nederlandse Voedingsstoffenbestand. Deze wordt uitgegeven door het RIVM en het is een van de meest betrouwbare bronnen voor voedingsmiddelen.
Macronutriënten
De verschillen tussen de zoete aardappel en de gewone aardappel zijn niet heel groot, maar er is toch wel wat verschil. De zoete aardappel bevat 10% meer calorieën, 40% minder eiwit (dat is wel een aanzienlijk verschil), ruim 10% meer koolhydraten, een klein beetje vet en ruim 30% meer vezels. Zo heeft elk verschil een voor- en nadeel. Meer calorieën in een tijd van overgewicht is misschien niet zo handig, maar meer vezels is wel weer positief. De zoete aardappel bevat dus iets meer suiker en iets minder eiwit dan gewone aardappel, de verschillen zijn echter heel klein.
Micronutriënten
Als ik naar de vitamines en mineralen kijk, bevat zoete aardappel meer bètacaroteen (vooral de oranje zoete aardappel), natrium, ijzer, koper calcium, vitamine A en vitamine C. De gewone aardappel bevat echter meer magnesium, vitamine B6, zink en luteïne (een antioxidant). De zoete aardappel heeft wat meer vitamine C, maar de gewone aardappel veel meer luteïne. Zo hebben ze beide voordelen. Kortom, ook hier is er niet echt een duidelijke reden om voor de een of de ander te kiezen.
Prijs
Je zal voor de zoete aardappel meer betalen dan voor de normale aardappel. Ze worden nu eenmaal minder verbouwd en zijn mede daardoor minder makkelijk te verkrijgen. De gewone aardappel is te koop voor 1 tot 3 euro per kilo, afhankelijk van de soort. De zoete aardappel kost tussen de 2,5-3 euro per kilo. Je kunt de zoete aardappel dus vergelijken met een exclusieve gewone aardappel, zoals een mooie Roseval aardappel.
Bereidingswijze
Voor zowel de zoete aardappel als de gewone aardappel, geldt dat je ze het beste, of voor het meest gezonde resultaat, kunt koken of kunt stomen. Als je ze in de oven bereidt, verliezen ze door de lange bereidingstijd veel vocht. Je hebt daardoor meer aardappelen nodig om een verzadigd gevoel te krijgen. Bij het bakken in de pan zuigen ze alle olie of vet op. Dit maakt ze natuurlijk niet gezonder. Olie is goed voor je, maar je hebt er maar héél weinig van nodig. Tenslotte is frituren logischerwijs de minst gezonde optie, door frituren ontstaan transvetten die erg slecht voor je gezondheid zijn.
Mijn conclusie
Ik vind zowel de zoete aardappel als de gewone aardappel heel goed binnen een gezonde leefstijl passen. De macronutriënten van de soorten verschillen nauwelijks. De hoeveelheid van sommige vitamines en mineralen varieert wel. Beide producten hebben daarom andere voordelen. Mijn advies als voedingsdeskundige zou daarom zijn om lekker af te wisselen, zodat je zoveel mogelijk verschillende voedingsstoffen binnenkrijgt. Ook kun je natuurlijk voor jezelf bepalen welke variant jij lekkerder vindt. De smaak zou in mijn ogen de doorslaggevende factor moeten zijn. Kies gewoon de aardappel die je lekker vindt en die past bij het gerecht dat je gaat maken. Voor je gezondheid maakt jouw keuze in ieder geval geen groot verschil.
Auteur: Gerdy Beelen, Gezondheidswetenschapper en Voedingsdeskundige
Reactie plaatsen
Reacties